Phát hiện cách thức “lẩn tránh” miễn dịch của tế bào ung thư
Một số loại ung thư có một cách khá tinh vi để đẩy nhanh quá trình lan rộng của chúng bằng cách đánh lừa các tế bào khỏe mạnh bên trong khối u tạo ra các hạt có vẻ giống với virus.
Khả năng bắt chước này đã khiến các nhà ung thư học gặp phải vấn đề nan giải trong nhiều năm qua, nhưng một nghiên cứu mới đây đã giải thích chính xác điều gì đang diễn ra bên trong các tế bào này, mở ra con đường cho những phương pháp chẩn đoán mới và có thể là phát triển các phương pháp điều trị cho một số dạng ung thư tiêu biểu nhất.
Một nhóm các nhà nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania đã khám phá ra các cơ chế sinh hóa đằng sau một trong những dạng lẩn tránh điển hình của tế bào ung thư, một dạng sử dụng virus giả để kích hoạt một lộ trình giúp chúng sinh trưởng và kháng lại sự điều trị.
Các nhà khoa học đã biết được từ một thập kỷ trước rằng một số loại tiến triển ung thư biểu hiện mức cao của các gen kích thích interferon (ISGs), một trạng thái thường được kích hoạt khi có mặt của các virus. “Câu hỏi hóc búa đó là trong hầu hết các trường hợp, không có sự nhiễm virus thực sự trong các khối u này” trưởng nhóm nghiên cứu, ông Andy J. Minn tại Đại học Pennsylvania cho biết. “Chúng tôi đã nghiên cứu vấn đề này trong nhiều năm, và đó là một câu đố đã thôi thúc chúng tôi phải giải quyết bởi các bệnh ung thư với loại tín hiệu tín hiệu kháng virus này có thể đặc biệt nguy kịch”.
Interferons là các protein được tạo ra bởi tế bào của cơ thể trong sự đáp ứng lại các yếu tố gây bệnh như virus, hoạt động như là hệ thống truyền tin để bật các con đường sao cho kích hoạt được hệ thống miễn dịch.
Các nhà khoa học trước đó đã phát hiện rằng họ có thể thúc đẩy tế bào ung thư vú biểu hiện ISGs bằng cách cho chúng tiếp xúc trực tiếp với các nguyên bào sợi khỏe mạnh. Trong nghiên cứu mới nhất này, nhóm đã thấy nguyên bào sợi sau đó tiết ra các bóng đầy dịch gọi là exosome, chứa một loại phân tử RNA thường được giấu bên trong tế bào – RN7SL1 (không giống như hầu hết các RNA trong tế bào, RN7SL1 có một đầu đặc trưng giống với RNA virus).
Loại RNA này thuộc về một nhóm các phân tử phân loại và tiết các protein được tạo ra trong tế bào, một công cụ hữu dụng đối với virus khi nó muốn chiếm đoạt bộ máy nội bào. Khi một phần của RN7SL1 được bộc lộ thông qua exosome, các tế bào ung thư được báo động rằng “một virus đang hoạt động”, giải thích vì sao chúng biểu hiện ISG mức cao.
Việc báo động sai lầm lại làm thúc đẩy sự sao chép các tế bào ung thư và làm kích động khả năng kháng liệu trình điều trị, khiến chúng nguy hiểm hơn và rất khó tiêu diệt.
Credit: Cell Press
Câu hỏi là, thực sự các tế bào ung thư đã làm thế nào để ép các nguyên bào sợi tạo ra các virus giả đó?
Trong nghiên cứu này, các nhà nhiên cứu đã chỉ ra cách là tế bào ung thư sử dụng một hệ thống tín hiệu để khởi động tiến trình giải phóng RNA mà bình thường vẫn bị cất giấu. “Khả năng của các tế bào ung thư chỉ thị một cách đặc hiệu cho các nguyên bào sợi để nó bộc lộ RN7SL1 giả virus là một phát hiện quan trọng,” dẫn lời tiến sĩ, bác sĩ Andy J. Minn.
Nếu một phần phân tử RNA vẫn bị che lấp đi, các tế bào ung thư không thể phản ứng gì với exosome giả virus (chứa RN7SL1) của nguyên bào sợi. Đó có thể là con đường cho một cách điều trị mới có thể làm giảm đi tính nguy cấp của một số dạng ung thư. Các đích điều trị khác có thể là một loại tín hiệu bộc lộ ở bên ngoài tế bào ung thư gọi là NOTCH. Ngăn chặn lộ trình NOTCH có thể cũng ngăn cản nguyên bào sợi đừng giải phóng các exosome giả virus.
“Vì chúng ta có thể xét nghiệm máu của bệnh nhân ung thư để đánh giá sự có mặt của RN7SL1 bộc lộ trên exosome, chúng ta có khả năng xác định được bệnh nhân ung thư nào có diễn tiến xấu do sự bắt chước virus này” cũng theo chủ nhiệm đề tài – ông Minn. “Giờ đây chúng ta hiểu vì sao RNA lộ liễu này được tạo ra, chúng ta có thể trông đợi ở các đích điều trị tiềm năng.”
Một loại khối u đặc biệt khó chịu đã được áp dụng cách này là ung thư vú âm tính với cả 3 chỉ thị phân tử (TNBC) là thụ thể estrogen, progesterone, và HER2/neu – chiếm tới 15% tổng số ca ung thư. Khi không có các thụ thể này, điều trị ung thư vú mà sử dụng tamoxifen và trastuzumab thì thuốc sẽ không có chỗ để bám vào. Hóa trị thành công một cách may mắn trong hầu hết các trường hợp, nhưng bất cứ thứ gì có thể khiến bệnh tình bớt nguy kịch và tăng đáp ứng với điều trị thì cần phải được kết hợp.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell (Volume 170, Issue 2, p352–366.e13, 13 July 2017)
>> Đọc thêm:
- Vi khuẩn có thể đẩy nhanh quá trình ung thư đại tràng
- Phát hiện mới về nguyên nhân gây ung thư có thể khiến nhiều người bất ngờ
- Ung thư tiền liệt tuyến ở nam giới – những điều cần biết
Iceberg (dịch)
Theo ScienceAlert
www.tapchisinhhoc.com
No Responses